woensdag 19 maart 2014

Varian Fry

Iets heel anders.....mijn Amerikaanse boekenclubcollega/kennis Marion is de afgelopen maanden druk bezig geweest meer bekendheid te krijgen voor de Amerikaanse journalist Varian Fry. Varian Fry is goed bekend in Europa, in Parijs is zelfs een plein naar hem vernoemd, maar in Amerika en zeker in de staat Connecticut waar hij vandaan komt, is hij nauwelijks bekend.
Marion woont in Stamford, Connecticut en heeft met schrijfster Rita Frost een actie op touw gezet die tot nu toe geresulteerd heeft in een petitie, een website en een lobby om een standbeeld van Varian Fry te plaatsen bij de lokale universiteit.

Varian Fry was een aan Harvard afgestudeerde Amerikaans journalist die tijdens de Tweede Wereldoorlog, vanaf 1940 tot 1941, tussen de 2000 en 4000 Joden vanuit Marseille over de Pyreneeën hielp ontsnappen naar het neutrale Spanje. Fry was op dat moment redacteur van de Foreign Policy Association's Books en lid van het Emergency Rescue Committee (ERC),  die was opgericht om de belangrijkste intellectuelen en kunstenaars die gestrand waren in Frankrijk te redden. Velen van hen waren slechts een stap verwijderd van deportatie naar de concentratiekampen. Fry was meertalig en sprak zowel Frans als Duits. In de jaren dertig was hij als correspondent in Duitsland geweest waar hij kennis maakte met het Fascisme en als een van de eerste journalisten waarschuwde voor het opkomend gevaar in Duitsland. 
In Marseille hielp hij o.a. kunstenaars als Marc Chagall, Hannah Ahrendt, André Breton, Marcel Duchamps en beeldhouwer Jacques Lipchitz ontsnappen met valse paspoorten en reisdocumenten.
Fry keerde terug naar de VS in september 1941, nadat hij gearresteerd werd door de Gestapo en het na zijn vrijlating te gevaarlijk werd zijn werkzaamheden voort te zetten. Hij hervatte zijn carrière in de uitgeverij en vond een baan als redacteur bij The New Republice (een magazine) en schreef een groot aantal stukken over het lot van de Europese Joden. In 1945 schreef hij zijn memoires, Surrender on Demand, waarin hij over zijn heldendaden in Frankrijk vertelt.
Op 13 september 1967 overleed Varian Fry thuis, in Connecticut, op 59-jarige leeftijd. Hij werd nooit erkend door de Amerikaanse overheid voor zijn dappere werk in Marseille. Zijn humanitaire hulp werd wel erkend door de regering van Israël, die hem in 1996 de prestigieuze "Righteous" award toekende - een eer die hij deelt met Oskar Schindler en Raoul Wallenberg.
Het is te hopen dat Marions actie lukt en Fry in Amerika de erkenning krijgt die hij verdient.






Geen opmerkingen:

Een reactie posten